Η υποχρεωτική ενεργειακή αναβάθμιση αποτελεί οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αφορά ένα εκατομμύρια ελληνικά ακίνητα, τα οποία κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες, τα οποία και καλούνται να αναβαθμιστούν ενεργειακά έως τα τέλη του 2032. Η οδηγία αυτή αποτελεί ένα από τους βασικούς στόχους του πακέτου Fit-for-55 με σκοπό τη μείωση των εκπομπών κατά 55% ως το 2030. Τελικός στόχος της Ε.Ε. είναι έως το 2050 όλα τα κτίρια να είναι μηδενικών εκπομπών.
Ωστόσο, το βασικό πρόβλημα και η δυσκολία εφαρμογής της οδηγίας αυτής στην χώρα μας είναι ότι πρακτικά περίπου 300.000 ιδιοκτήτες καλούνται να καλύψουν ολοκληρωτικά το μεγάλο αυτό κόστος αναβάθμισης χωρίς κρατική βοήθεια. Ενώ στην Ελλάδα πάνω από το 55% των πολυκατοικιών και των μονοκατοικιών είναι κατασκευασμένες πριν από την δεκαετία του ’80 και ως εκ τούτου κατατάσσονται σε ενεργειακές κλάσεις Ζ ή Η. Αυτά ακριβώς τα κτίρια καλούνται να αναβαθμιστούν κατά μια βαθμίδα μέχρι το 2032.
Τι πρόβλεπε η οδηγία της Ε.Ε. για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και στην Ελλάδα;
Κατά την οδηγία της Ε.Ε. για την Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων (EPBD), ως το 2030 όλα τα νέα κτίρια (έως το 2027 αν η χρήσιμη επιφάνειά τους υπερβαίνει τα 2.000 τ.μ.) και τα δημόσια κτίρια έως το 2027, θα πρέπει να είναι μηδενικής εκπομπής ρύπων.
Βασικοί στόχοι της οδηγίας είναι οι εξής:
- Η μείωση των εκπομπών κατά 55% ως το 2030.
- Όλα τα νέα κτίρια, όπου είναι τεχνικά εφικτό, θα πρέπει να καλύπτουν τις ενεργειακές τους ανάγκες, σε ποσοστό 100%, από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από το 2030.
- Κάθε κράτος-μέλος καλείται να πάρει μέτρα με σκοπό την πλήρησταδιακή κατάργηση έως το 2040 της χρήσης ορυκτών καυσίμων στα κτίρια.
- Η αποτύπωση της ενσωμάτωσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (EPC).
- Η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα κτίρια κατά 60% ως το 2030 και η ηλεκτροδότησή αυτών να γίνεται κατά 40% από ΑΠΕ.
- Η ανακαίνιση 35 εκατομμυρίων ακινήτων ως το τέλος της δεκαετίας.
- Η εδραίωση κοινών ελάχιστων στάνταρ ενεργειακής απόδοσης.
- Η εναρμόνιση των πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης.
- Η θέσπιση ενός κοινού διαβατηρίου ανακαίνισης.
- Η μείωση της τελικής κατανάλωσης ενέργειας κατά 14% και η εξοικονόμηση ειδικά για τη θέρμανση και την ψύξη κατά 18% (σε σχέση με τα επίπεδα του 2015).
Ποιες είναι οι κατηγορίες κτιρίων που περιλαμβάνει η ευρωπαϊκή οδηγία;
Τρεις κατηγορίες κτιρίων περιλαμβάνει η οδηγία για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων και είναι οι ακόλουθες:
- Κτίρια και κτιριακές μονάδες ιδιοκτησίας δημόσιων φορέων.
- Κτίρια και κτιριακές μονάδες μη κατοικιών, πλην αυτών που ανήκουν σε δημόσιους φορείς.
- Κτίρια και κτιριακές μονάδες κατοικιών.
Επομένως, καταστήματα, γραφεία και λοιπά μη οικιστικά κτίρια που κατατάσσονται στηνκατώτατη βαθμίδα (G) θα πρέπει να αναβαθμιστούν μέχρι τις 31.12.2026 τουλάχιστον στη βαθμίδα F, ενώ οι κατοικίες μέχρι τις 31.12.2029. Ενώ, τα κτίρια καταστημάτων και γραφείων κ.λπ. που κατατάσσονται στην επόμενη βαθμίδα (F) θα πρέπει να αναβαθμιστούν μέχρι και 31.12.2029 και τα οικιστικά κτίρια μέχρι 31.12.2032, στη βαθμίδα Ε.
Υποχρέωση για ενεργειακή αναβάθμιση έχουν πλέον όλα τα κτίρια που κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες: ιδιοχρησιμοποιούμενα ή ενοικιαζόμενα. Πιο αναλυτικά, τα οικιστικά κτίρια και οι κτιριακές μονάδες, καθώς και αυτά που ανήκουν σε δημόσιους φορείς, πρέπει να επιτυγχάνουν με την σειρά τους:
- Μετά την 1η Ιανουαρίου 2027, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης F.
- Μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Ε.
Τα κτίρια κατοικιών και οι κτιριακές μονάδες πρέπει να επιτυγχάνουν το αργότερο:
- Μετά την 1η Ιανουαρίου 2030, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης F.
- Μετά την 1η Ιανουαρίου 2033, τουλάχιστον κατηγορία ενεργειακής απόδοσης Ε.
Ο στόχος της Ελληνικής κυβέρνησης και οι δυσκολίες εφαρμογής της οδηγίας
Η Ελληνική κυβέρνηση έχει θέσει ως επίσημο στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση περίπου 600.000 ακινήτων μέχρι το 2030, εφόσον υλοποιηθούν με επιτυχία όλα τα προγράμματα «Εξοικονομώ». Οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες, όπως αναφέραμε και στην αρχή, θα πρέπει να καλύψουν το κόστος της ενεργειακής αναβάθμισης χωρίς κάποια επιδότηση ή κρατική βοήθεια.
Έτσι, ενώ πολλοί ιδιοκτήτες ακίνητων επιθυμούν την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων τους και την συμβολή τους στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, με βάση τα άνωθεν, δεν έχουν όλοι την οικονομική δυνατότητα να ανακαινίσουν ή να αναβαθμίσουν τις κατοικίες και γενικότερα τις ιδιοκτησίες τους.
Ελπίζουμε να βρήκατε βοηθητικό το κείμενο μας και να ενημερωθήκατε για το τι ορίζει η ευρωπαϊκή οδηγία για την ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτων ώστε και εσείς να προβείτε στην αναβάθμιση της δική σας ιδιοκτησίας.